فضای گشوده میانی سازه که راءس مشخصی مسجد قبا مشهد در سازه پدید میآورد و سبب تشكیل اجزای گوناگون طرح میگردد. وسعت معمولی ای دارااست که از صورت قاعده پیروی می نماید؛ در قاعده نیز معمولا شكل مربع یا این که مستطیل داراست. اما در بعضا مثال ها کناره های پخ پیدا می نماید و در برخی دیگر، که اکثر وقت ها مثال های بسیار خرد اند یک هشت ضلعی بدون نقص میگردد.
نقاط اصلی آن میانه اضلاع و کناره ها می باشند و معمولا موادتشکیل دهنده اساسی طرح درین نقاط مکان میگیرند. در پیاده سازی معماری سنتی ایوان ممکن میباشد به طور معمولی رها گردد یا این که از آبگینه آب یا این که از مخلوط آبگینه آب و باغچه های پر از گیاهان مختلف بهره مند شود، ایوان ممكن میباشد بعد ها و اشکال متفاوت بیاید و کارکردهای آدرس مسجد قبا مشهد متفاوت پیدا نماید. گاهی حتی چندین تراس در یک سازه به چشم میخورد.
تراس سنتی
تراس معماری سنتی اهل ایران
با رسیدگی تاریخ معماری، فضای نصفه بازی که از سه طرف بسته و از یک طرف گشوده بوده حیاط می نامیدند. گاهی فضای واسطی میباشد در میان فضاهای گشوده و بسته گاه بدان بسیار التفات داده می گردد و در فیض بسیار عریض و یا این که مرتفع میگردد و از بدور عرض اندام می نماید. تراس ها معمولا در قاعدا مستطیل یا این که مربع یا این که نیم هشت اند، نمای آنها مستطیل صورت میباشد ولی سقفشان گهواره ای با نیم گنبد میباشد . پیاده سازی آن براساس یک پایه میباشد، ادغام آن با نمای اطرافش به طور های گوناگون اجرا میگیرد و در هر حالا تأثیر مهمی در مخلوط نما میگذارد.
این تأثیر، به ویژه وقتی که تراس؛ فضاهای مجاورش مخلوط می گردد و یک كل غیر وابسته را پدید میاورد، به خیر و خوبی دیده می شود. حیاط معمولا در جوار تراس و بر روی محورهای اساسی رزرو مسجد قبا مشهد آن قرار میگیرد و به فراخو نوع سازه و یا این که محل استقرارش عملکردهای متفاوت مییابد.
ورودی در معماری سنتی
ورودی ها اتصال دهنده خارج و باطن سازه میباشند، و در معماری سنتی کشورایران خاص و تعریفوتمجید گردیده اند. ورودی بر حسب نوع سازه تغییرو تحول صورت میدهد اما معمولا معماری سنتی بغرنج ای متشکل از چندین گوشه و کنار دارااست. به گونه ای که مسیر جنبش بشر در آن شکسته می گردد. ورودی ها معمولا از یک سو از فضای مهم و از سوی دیگر از یک یا این که چندین دهلیز ساخته شده اند.
سردر ورودی ها گاهی طول پیدا می نماید و مشخصه ای برای سازه میشود. صورت قاعده فضای مهم ورودی ها اکثرا هشت ضلعی با شکلی در حدود آن مانند « هشت و نیم هشت » میباشد و بدین خیال و خاطر معمولا از سایر فضاهای سازه متمایز میشود؛ اما گاهی هم صورت مربع یا این که مستطیل پیدا می نماید. ورودی ها اکثر وقت ها در ساختمان شماره تلفن مسجد قبا مشهد های همگانی، بر محورهای مهم سازه و در منزل ها در کنج های تراس قرار میگیرند.